W zmechanizowanym i coraz częściej zautomatyzowanym przemyśle dużą wagę przykłada się do kwestii związanych z bezpieczeństwem pracy. Co prawda już sam fakt, że np. linia produkcyjna działa w sposób zrobotyzowany, przy minimalnym zaangażowaniu człowieka, znacząco minimalizuje ryzyko wypadków, jednak nadal nie jest ono całkowicie wyeliminowane. Dyrektywy dotyczące bezpieczeństwa wprost nakładają obowiązek stosowania wyposażenia ochronnego, które m.in. umożliwia zachowanie bezpiecznego dystansu pomiędzy tym wyposażeniem a źródłem zagrożenia. Niezmiernie ważnym aspektem jest pomiar realnego czasu zatrzymania maszyny, czyli pomiar dobiegu. Tej materii bliżej przyglądamy się w naszym artykule.
Jedno z najważniejszych wyzwań na etapie projektowania dystansowania wyposażenia ochronnego
Zadaniem wyposażenia ochronnego jest wykluczenie sytuacji, w której operator znajdzie się w bezpośrednim zasięgu zagrożenia występującego na jego stanowisku pracy. Rodzi to jednak pewną trudność, a mianowicie – ustalenie prawidłowego dystansu od maszyny, w jakim należy umieścić wyposażenie ochronne.
Problem polega na tym, że w wielu przypadkach nie da się precyzyjnie określić całkowitego czasu zatrzymania maszyny. W związku z tym jedynym rozwiązaniem jest praktyczny pomiar na istniejącym układzie, na który składają się mechaniczne elementy wykonawcze, takie jak silniki czy elementy napędzane poprzez siłowniki.
Trzeba sobie zdawać sprawę z tego, że rzeczywisty czas zatrzymania elementów wykonawczych jest ściśle uzależniony od różnych zmiennych, w tym: masy własnej, prędkości, ciśnienia medium zasilającego, czasu przełączania styczników lub elektrozaworów, itd. Zachodzi tutaj konieczność wykonania pomiaru w warunkach rzeczywistych, do czego wykorzystuje się specjalistyczny przyrząd – dobiegometr.
Konieczność określenia bezpiecznego dystansu wyposażenia ochronnego od źródła zagrożenia wynika z normy PN-EN 13855 „Umiejscowienie wyposażenia ochronnego ze względu na prędkości zbliżania części ciała człowieka”. Ponadto uwzględnia się tutaj zalecenia normy PN-EN 13857 „Odległości bezpieczeństwa uniemożliwiające sięganie kończynami górnymi i dolnymi do stref niebezpiecznych”.
Pomiary dobiegu przy użyciu dobiegometru
Dobiegometr to urządzenie, które jest przystosowane do mierzenia realnego czasu zatrzymania układu wykonawczego. Dane uzyskane dzięki pomiarom są podstawą do ustalenia dystansu wyposażenia ochronnego od miejsca zagrożenia lub strefy zagrożenia.
Dobiegometr mierzy na bieżąco ruch elementu, który potencjalnie lub realnie stwarza zagrożenie dla operatora – na przykład za pomocą enkodera linkowego przymocowanego do suwaka prasy pneumatycznej.
Inną istotną funkcją dobiegometru jest symulacja zatrzymania ruchu wraz z pomiarem jego czasu. Można do tego wykorzystać aktywator w postaci mechanizmu z przesłoną (flagą), montowany na kurtynie świetlnej – jednym z najskuteczniejszych zabezpieczeń operatora.
Jak to działa w praktyce? Moment wyzwolenia aktywatora, czyli przecięcia promieni kurtyny, wyznacza się na podstawie analizy ruchu elementu wykonawczego. Tym momentem jest osiągnięcie maksymalnej prędkości elementu, na przykład wspomnianego suwaka prasy. Taką informację możemy uzyskać właśnie dzięki dobiegometrowi.
Więcej o zasadach dystansowania wyposażenia ochronnego względem zagrożenia można przeczytać się w artykule „Dystansowanie wyposażenia ochronnego względem zagrożenia”.
Dobiegometr SAFETYMAN DT2
SAFETYMAN DT2 to jeden z najlepszych dobiegometrów dostępnych na rynku. Jest to model charakteryzujący się przede wszystkim wysoką precyzją pomiaru, a przy tym niezawodnością i łatwością obsługi.
Ten specjalistyczny przyrząd pomiarowy jest dedykowany wykonywaniu pomiarów związanych z bezpieczeństwem maszynowym. Model został wyposażony w aktywator pozwalający zasymulować próbę wejścia w strefę niebezpieczną, jak również w czujnik mierzący prędkość ruchu (różny dla ruchów liniowych i obrotowych). Warto zaznaczyć, że moment symulacji jest wyznaczany na podstawie analizy prędkości ruchu.
Dobiegometr SAFETYMAN DT2 mierzy bezpieczny dystans na podstawie wzoru z normy PN-EN 13855. Użycie tego urządzenia zwalnia z konieczności ręcznego obliczania dystansu, co zawsze jest obarczone ryzykiem błędu – odpowiedni wzór jest już wprowadzony do pamięci przyrządu pomiarowego. Uzyskany wynik można od razu wydrukować i przeanalizować w celu poprawy bezpieczeństwa na stanowisku operatora.
Więcej o możliwościach i zastosowaniu dobiegometru SAFETYMAN DT2 można dowiedzieć się w artykule „Dobiegometr SafetyMan DT2: zastosowanie”.
Zapraszamy do skorzystania z usługi kompleksowego wdrożenia pomiarów z wykorzystaniem dobiegometru w Państwa zakładzie
RAControls to czołowy dostawca rozwiązań z dziedziny automatyki przemysłowej i systemów bezpieczeństwa na potrzeby m.in. zakładów produkcyjnych. Nasza oferta obejmuje również sprzedaż i wdrożenie odpowiednio dobranego dobiegometru – na czele z rekomendowanym modelem SAFETYMAN DT2.
Zapewniamy bezpłatną prezentację urządzenia wraz z omówieniem zasad pomiaru dobiegu w Państwa zakładzie. Szczegółowych informacji udzielą Państwu nasi doradcy techniczni i handlowi.
Zapraszamy do kontaktu:
Tomasz Drewniok, CSM & Safety Business Consultant
Tel.: +48 32 788 77 37 | Kom.: +48 785 293 262 | E-mail: tdrewniok@racontrols.pl
